Inta uurka la leeyahay waxaad yeelan doontaa ballan aad kaga hadasho xulashooyinkaaga dhalashada mataanahaaga. In kabadan 40% mataanaha ayaa ku dhasha si isdaba joog ah iyadoo inta soo hartayna ay dhasheen midkood ama caesarean qorshaysan ama xaalad degdeg ah.The most common way for twins to lie is both with their heads down. It is common for one or both babies to be feet or bottom down (breech). Some babies lie across your womb (transverse lie) and if this is the case with the first twin to be born, you’ll need a caesarean section. If you’ve had a vaginal birth for the first twin but the second is lying across your womb, they may need help to turn so they can be born.Xaaladaha qaarkood waxaa lagula talin doonaa caesarean qorshaysan, tusaale ahaan, haddii dhallaankaagu wadaagaan hal mandheer ah, ama cunugga ugu horreeya wuxuu ku jiraa booska ugu hooseeya (hoose).Inta lagu jiro foosha, waxaa lagu talinayaa in dhallaankaagu ay leeyihiin kormeer joogto ah oo uurjiif ah, maadaama halista dhibaatooyinka inta lagu jiro foosha ay ka badan tahay mataanaha. Waxaa sidoo kale lagu talin karaa inaad leedahay epidural, haddii aad u baahatid dhalasho deg-deg ah oo caesarean. Waxaa jiri doona dad badan dhalashada mataanaha, badiyaa laba umulisooyin, laba uurjiif iyo laba dhakhaatiir dhallaanka ah.Haddii aad leedahay seddex-geesood ama in ka badan, dhalashada caesarean ee la qorsheeyay ayaa lagula talin lahaa adiga sida ugu nabdoon ee loo badbaadiyo dhallaankaaga.
Waxaa jira laba sababood oo laguu siin karo antibiyootig inta ay fooshu ku hayso:
1) Halis infekshin oo la yaqaan
Antibiyootigyada foosha ayaa lagula talin doonaa inaad qaadatid haddii ay jirto halis sii kordheysa oo ah infekshanka ilmaha ee bakteeriyada loo yaqaan Group B Streptococcus (GBS). Tan waxay ka muuqan kartaa foosha haddii:
a) baaritaannada uurkaaga kan ama kuwii hore ayaa lagu ogaadey GBS, waana baaritaanada xubinta taranka ama kaadida; ama
b) foosha ayaa bilaabmaysa ka hor toddobaadka 37aad waxaana lala xiriiriyaa dillaaca xuubka ka hor bilowga foosha.
Kooxda ayaa hubin doonta xasaasiyadahaaga iyo natiijooyinka la heli karo si loo go’aamiyo antibiyootigyada lagu siinayo ilaa ilmahaagu dhasho. Marka antibiyootig loo bixiyo xaaladan oo keliya, waxaad awoodi doontaa inaad ku dhex lugeyso waadhka.
2) Calaamadaha caabuqa suurtagalka ah
Infekshanka foosha ayaa laga shakiyi karaa iyadoo lagu saleynayo astaamaha sida qandho, ama astaamo u eg heerka garaaca wadnaha ee adiga ama ilmaha uurka ku jira.Infekshanku wuxuu ku dhici karaa qayb kasta oo jirkaaga ka mid ah. Haddii aanaan garan karin halka uu cudurku ku yaal, waxaan qiyaasnaa inuu ku jiri karo ilmo galeenka, tanina way adkaan kartaa in la xaqiijiyo ilaa ugu yaraan maalmo kadib.Infekshanka aan la daaweyn wuxuu mararka qaar ku faafi karaa dhiigga haddii aan la daaweynna waxaa ka dhalan kara cawaaqib xumo. Marka la eego halista uu infekshanku keeni karo, kooxda caafimaadku waxay samayn doonaan qiimeyn faahfaahsan oo xaaladaada adiga iyo cunuggaagaba ah. Waxay kugu sameyn doonaan baaritaano kala duwan si ay u ogaasaan nooca infekshinka. Tan waxaa ka mid noqon doona baaritaannada dhiigga, baaritaannada kaadida iyo dheecaanka xubinta taranka. Baaritaannada waxaa ka mid ah tirinta dhiigga oo buuxda, borotiinka ‘C-reactive protein’ (CRP), qadar laga soo qaado dhiigga/kaadi mareenka/dhacaanka xubinta taranka iyo xasaasiyada jirka. Kooxda ayaa kugula talin doonta bilaabida antibiyootigyada iyada oo loo marayo ‘cannula’ (tuubbo caag ah oo aad u dhuuban, oo dabacsan) si toos ah xididkaaga dhiiga.Waxaad u baahan doontaa in si dhow laguula socdo tanina waxay ku lug yeelan doontaa kormeer joogto ah oo adiga iyo ilmaha ah, oo kaa xaddidi kara inaad ku dhex socotid waadhka. Waxaan sii wadi doonnaa inaan taageerno xulashooyinkaaga dhalmada sida ugu wanaagsan ee suuragalka ah waxaanna ka wada hadli doonnaa dhammaan xulashooyinka iyo talooyinka si aad u sameyso xulashooyin xog ogaal ah oo ku saabsan daryeelkaaga. Waxaan kaa caawin doonaa inaad u seexato qaabab adiga kuu habboon oo lagu yaqaan inay fududeeyaan dhalmada caadiga ah.Qaar ka mid ah natiijooyinka baaritaanka dhiiga ayaa la heli doonaa dhowr saacadood gudahood baaritaanno qaarna waxay qaadan karaan ilaa 3 maalmood.Kooxdaadu waxay sii wadi doontaa inay si dhaw ula socoto fooshaada adiga iyo xaalada cunuggaagaba waxayna kugu wargelin doonaan wixii ka soo baxa iyo talooyinkooda. Waxaa lagugu dhiirigelinayaa inaad weydiiso wixii su’aalo ah ama aad la wadaagto waxyaabaha aad ka welwelsan tahay.
Maxaa dhici doona dhalmada kadib?
1) Halis infekshin oo la yaqaan
Haddii aad ku qaadatay antibiyootig foosha sababta kaliyana ay tahay halis la ogyahay oo cudurka GBS ah, waxaa la joojin doonaa xilliga dhalmada. 12-24 saacadood dhalmada ka dib, kooxdaadu waxay ku kormeeri doontaa adiga iyo ilmaha si loo ogaado wax kasta oo walaac keeni kara, oo ay ku jiraan calaamadaha caabuqa. Korjoogteynta ayaa ujeedadeedu tahay in lagu garto astaamaha digniinta hore. Dhanka Ilmaha, tan waxaa ku jiri doona qiimeyn guud iyo cabir joogto ah oo garaaca wadnaha, heerka neefsashada, midabka, heerkulka iyo quudinta. Ilmuhu wuxuu ku la joogi doonaa hooyada rugta dhalmada ka dib.
2) Calaamadaha caabuqa suurtagalka ah
Antibiyootigyadaada ayaa lagu sii wadi doonaa tuubada ilaa heerkulkaagu caadi noqdo ugu yaraan 24 saacadood dhalmada ka dib, aad dareemayso caafimaad, natiijooyinka infekshankuna ay muujinayaan horumar.Iyada oo ku saleysan soo kabashadaada iyo natiijooyinka baaritaanka, waxaad u baahan kartaa inaad sii waddo koorsada antibiyootigga sida kiniiniyada. Qadarka muddada antibiyootigyadu way kala duwanaan karaan laakiin wax dhib ah malahan haddii aad naas nuujinayso.Haddii aad qabtid caabuq kaadi mareenka ah, waxaad u baahan doontaa inaad ku celiso baaritaanka kaadida (qadar kadida ka mid ah iyo xasaasiyadda) toddobaad kadib markaad dhammayso koorsadaada antibiyootigga si aad u hubiso in infekshanka si buuxda loo daaweeyay.
Epidurals waa qaabka ugu waxtarka badan sida loo yareeyo xanuunka foosha. Qaabkan ka hotaga xanuunka waxaa lagu bixin karaa oo keliya unug uurjiif ah (qeybta fooshaa) suuxiyaha.Epidural waa nooc gaar ah oo suuxin ah oo loo bixiyo qaab duriin dhabarka ah, oo kabuubiyo dareemayaasha xanuunka u keena maskaxda. Marka qiyaasta koowaad la siiyo waxay qaadataa 20 daqiiqo in ay shaqeeyso, markaa adiga ama umulisadaada midkood ayaa kor u qaadi doona daawada markii loo baahdo si ay kuu caawiso.Epidural badanaa wuxuu bixiyaa xanuun baabiin waxtar leh, si kastaba ha noqotee haweenka qaar had iyo jeer ma helaan inay si buuxda u shaqeeyso, waxaana laga yaabaa inay u baahdaan in la hagaajiyo ama dib loo dhigo. Haddii aad leedahay epidural waxaad sidoo kale u baahan doontaa inaad ku hesho dhibic gacantaada iyo kormeerka uurjiifka elektiroonigga ee joogtada ah. Cadaadiska dhabarka hoose waxaa mararka qaarkood lagu dareemaa xitaa iyadoo la adeegsanayo epidural shaqeynaya oo wax ku ool ah.Haweenka qaar ayaa wali awood u leh inay wareegaan ka dib epidural, halka kuwo kalena ay u arkaan taas inay adag tahay sababtoo ah lugahooda waxay dareemayaan culeys oo aan awoodin inay taageeraan culeyskooda. Haddii aad rabto inaad ku lugeyso epidural waxaa lama huraan ah in umulisooyinka ay marka hore hubiyaan in lugahaagu ay xoog badan yihiin, qof walbana waa inuu kula socdaa taageero awgeed. Haweenka qaar waxaa ku adkaan doonta kaadida, haddii ay taasi dhacdo catheter ayaa loo baahan karaa si ay u faaruqiso kaadiheystahaaga. Waxay kuxirantahay marxaladdaada foosha, catheter-kan ayaa laga yaabaa inuu sii joogo ilaa maalinta dhalashada kadib.Epidural saameyn ku yeelan kara dhiig karkaaga, sidaa darteed tani waxay sidoo kale u baahan doontaa in si joogto ah loola socdo. Inaad yeelato epidural waxay ka dhigi kartaa marxaladda labaad ee foosha mid dheer, waxayna kordhin kartaa suuragalnimada inaad u baahan tahay caawin dhalasho. Waxay kaloo sababi kartaa cuncun ama gariir. Khataraha kale ee epidurals waxaa ka mid ah madax xanuun daran ama dhaawac dareemeyaasha oo dhif ah.
Kuwani waa xanuun baabi’iyeyaal awood badan, kuwaas oo la isku duro. Waxay caadiyan qaataan qiyaastii 20-30 daqiiqo si ay u dhaqan galaan, waxayna socdaan inta u dhaxaysa laba illaa afar saacadood. Waxay kaa caawin karaan inaad la tacaasho xanuunka oo aad is dejiso, si kastaba ha noqotee waxay leeyihiin waxyeelooyin u baahan tixgelin.Cirbadaha Opioid waxay kaa dhigi karaan mid aad u jilicsan oo sababi kara lallabbo iyo matag. Umulisadaada waxay caadiyan bixin doontaa daawo ka hortagga cudurada isla mar ahaantaana si looga hortago inay taasi dhacdo.Cirbadaha Opioid waxay ka gudbaan mandheerta waxayna saameyn ku yeelan karaan awooda cunuggaaga inuu neefsado haddii isaga ama iyadu ay dhasheen wax yar ka dib marka la bixiyo. Haddii umulisadaada aysan u maleynaynin in dawadu ay heli doonto waqti ku filan oo ay ku xirto kahor dhalashada, laguma talin doono inay tahay ikhtiyaar xanuun baabiiye adiga kuu ah. Cirbadaha Opioid waxay sidoo kale saameyn ku yeelan karaan quudinta ugu horreysa ee cunuggaaga dhalashada kadib.
Mashiinkan yar wuxaa lagu dhejiyaa dhabarkaaga isagoo adeegsanaya aalado dhejis ah, wuxuuna u diraa muruqyada koronto oo aan xanuun lahayn oo jirkaaga ah, oo carqaladeeya dareemayaasha gudbiya xanuunka. Waxay kaloo kor u qaadi kartaa wax soo saarka dabiiciga ah ee jirka ee endorphin. TENS waxay waxtar u leedahay foosha hore.Mashiinnada TENS waa la kireysan karaa ama lagu iibsan karaa khadka tooska ah, ama qaar ka mid ah tafaariiqda waaweyn. Hubso in mashiinka aad hesho loogu talagalay si gaar ah foosha maadaama ay jiraan noocyo badan oo kala duwan.
Tan waxaa ka mid ah aromatherapy, acupuncture, homeopathy, reflexology iyo duugista. Weydii umulisadaada waxa qaybta hooyadaada aad dooratay ay bixiso ama raadiso xirfadle maxalli ah khadka tooska ah. Farsamooyinka qaarkood waa inaan la isticmaalin inta uurka ama dhalashada, marka had iyo jeer la tasho xirfadle aqoon u leh khibrad u leh daaweynta haweenka uurka leh ka hor intaadan isku deyin daaweyn dhameystiran.
Waxaa jira laba sababood oo laguu siin karo antibiyootig inta ay fooshu ku hayso:
