Helping your premature baby to develop

તમારા પ્રિમેચ્યોર(અકાલીન) બાળકના વિકાસમાં મદદ કરવી

Premature baby in an incubator પ્રિમેચ્યોર(અકાલીન) બાળકનો જન્મ એ ઘરે જવા સુધી લાંબી અને ભાવનાત્મક યાત્રાની શરૂઆત છે. આ સમય તમારા આખા પરિવાર માટે ખૂબ જ તણાવભર્યો હોઈ શકે છે. પ્રિમેચ્યોર બાળકનો વિકાસ પણ એ જ ક્રમમાં થાય છે જે રીતે તમારા ગર્ભાશયમાં થયો હોત. જ્યારે તમારું બાળક સ્વાસ્થ્ય, વૃદ્ધિ અને વિકાસનાં ચોક્કસ સીમાચિહ્નો પર પહોંચે છે, ત્યારે જ તમે તેને ઉંચકી શકશો. બધા બાળકો અલગ-અલગ હોય છે અને તેમનાં વર્તન અને વિકાસમાં પણ તફાવત હોય છે. પ્રિમેચ્યોર બાળકોમાં આ તફાવત તેઓ જન્મ સમયે કેટલા પ્રિમેચ્યોર હતા તેનાં પર આધારિત હોય છે. તમે તમારા પ્રિમેચ્યોર બાળક પાસેથી કેવા વિકાસની અપેક્ષા રાખી શકો છો અને તેમના વિકાસમાં મદદ કરવા માટે તમે શું કરી શકો છો એ અહીં જાણો.

23 થી 27 અઠવાડિયાની ગર્ભાવસ્થા

ગર્ભાવસ્થાના અઠવાડિયા/સંકેતો તમે મદદ માટે શું કરી શકો
23 અઠવાડિયા: આંખો બંધ છે, હલનચલન નજીવું છે. તમે તમારા બાળકને કેવી રીતે સ્પર્શ કરી શકો તે તમારા બાળકની નર્સ પાસેથી શીખો. BLISS ફેમિલી હેન્ડબુકથી પરિચિત થાઓ.
24 અઠવાડિયા: બાળકની ત્વચા ખૂબ જ પાતળી અને પારદર્શક છે. તમારા બાળક સાથે ધીમેથી વાત કરો. તે તમને સાંભળી શકે છે.
25 અઠવાડિયા: તમારા બાળકનું શરીર ચરબી વગરનું અને દુર્બળ છે. તેના હાથ અને પગ પોચાં છે. તમારા બાળકમાં સ્નાયુ હજુ વિકસિત થયાં નથી. તમારા બાળકને કેવી રીતે પકડવું અને કઈ સ્થિતિમાં રાખવું તે વિશે તમારા બાળકની નર્સને પૂછો. કાપડનો એક નાનો ટુકડો તમારા બાળક પાસે રાખો જેમાં તમારી ગંધ હોય.
26 અઠવાડિયા: તમારા બાળકની આંખો ખુલવા લાગશે પરંતુ તે હજી ફોકસ કરી શકતું નથી. એ ખૂબ ઊંઘશે. તમારા બાળકના મગજના શ્વાસોચ્છવાસને ઉત્તેજિત કરતો ભાગ હજી સંપૂર્ણ રીતે વિકસિત થયો નથી, તેથી શ્વાસોશ્વાસ વચ્ચે વિરામ સામાન્ય છે. પ્રકાશ શક્ય તેટલો મંદ રાખો. તમારા બાળકની આંખોને તેજસ્વી પ્રકાશથી બચાવો જેથી તમારું બાળક આંખો ખોલવાનો પ્રયાસ કરી શકે.
27 અઠવાડિયા: તમારું બાળક મોટો અવાજ થતાં ચોંકી શકે છે. અચાનક થતાં અવાજને ટાળો. પોઝિશનિંગને યાદ રાખો.

28થી 32 અઠવાડિયાની ગર્ભાવસ્થા

ગર્ભાવસ્થાના અઠવાડિયા/સંકેતો તમે મદદ માટે શું કરી શકો
28 અઠવાડિયા: તમારા બાળકની હિલચાલ આંચકાજનક અને ચીડભરી હોઈ શકે છે. તે હાથ પકડે છે અને ચૂસવાની પ્રતિક્રિયા બતાવે છે પરંતુ તે હજુ પણ અશક્ત છે. ત્વચાથી ત્વચાના સંપર્ક (કાંગારૂ મધર કેર) વિશે નર્સને પૂછો. તમારી આંગળી પકડવા દો. તમારું બાળક બિન-પૌષ્ટિક સાધન પકડી શકે છે.
29 અઠવાડિયા: સાંભળવાની અને સૂંઘવાની ક્ષમતાને લીધે તમારૂં બાળક તમને ઓળખશે. બાળકની મુલાકાત લેતી વખતે તેની સાથે હળવેથી વાત કરો. તેનાં માટે ટૂંકી વાર્તાઓ વાંચો અથવા બાળગીતો ગાઓ.
30 અઠવાડિયા: તમારૂં બાળક થોડી વાર સતર્ક અને થોડી વાર ઊંઘમાં રહેશે. એ હવે તમારો ચહેરો ઓળખી શકે છે. તમારા બાળકમાં સતર્કતાના સમયગાળાનું અવલોકન કરો, જેથી તે તમને જોઈ શકે અને તમારી સાથે સંપર્ક બનાવી શકે
31 અઠવાડિયા: તમારું બાળક થોડી વાર માટે તેની આંખો પહોળી રાખી શકશે. તમારા ચહેરાને ધીમે ધીમે આગળ અને પાછળ ખસેડશો તો તમારું બાળક તમને અને તમારી આંખોને અનુસરશે.
32 અઠવાડિયા: તમારા બાળકને ચૂસવામાં વધુ રસ હશે અને તે ફીડિંગ ટ્યુબને ચૂસતું દેખાઈ શકે છે. ટ્યુબ ફીડ્સ સાથે બિન-પૌષ્ટિક ફીડ ઓફર કરો. કપ ફીડ્સ યોગ્ય છે કે નહીં તે વિશે તમારા બાળકની નર્સ સાથે વાત કરો.

33થી 37 અઠવાડિયાની ગર્ભાવસ્થા

ગર્ભાવસ્થાના અઠવાડિયા/સંકેતો તમે મદદ માટે શું કરી શકો
33 અઠવાડિયા: હવે ઊંઘવાનાં અને જાગવાનાં વારા સ્પષ્ટ છે. તમારું બાળક ખાટલા અને ઇન્ક્યુબેટરમાં ઘણું ફરતું હશે. તમારા બાળકનું ધ્યાન ચૂસવા, ગળે ઉતારવા અને શ્વાસ લેવા પર કેન્દ્રિત કરવા માટે ખોરાકના સમયની આસપાસ એને શાંત વાતાવરણ પ્રદાન કરો.
34 અઠવાડિયા: તમારું બાળક હાથ અને બિન-પૌષ્ટિક સાધનો ચૂસતું હોઈ શકે છે. સ્તન ઓફર કરો, અથવા તમારી પોતાની બોટલ અને ટીટ્સનો ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કરો. તમારા બાળકને ધીમે-ધીમે પોઝીશનમાં થતા ફેરફારોની આદત પડી જાય તે માટે તેને હલાવતાં રહેવાને બદલે એક પોઝિશનમાં પકડી રાખો.
35 અઠવાડિયા: તમારું બાળક જ્યારે ભૂખ્યું હોય ત્યારે જાગી શકે છે, નેપ્પી ભીની અથવા ગંદી થતાં રડી શકે છે. તમારા બાળકને તમારા ચહેરા તરફ જોવા દો. જ્યારે તમારું બાળક હલકી ઊંઘમાં હોય ત્યારે હળવા અવાજમાં વાત કરો અથવા ગીત ગાઓ.
36 અઠવાડિયા: તમારા બાળકનું ઊંઘવાનું/જાગવાનું ચક્ર વધુ સુસંગત બની શકે છે. તમારૂં બાળક ઇચ્છે છે કે તમે તેને વધુ પકડી રાખો અને ગળે લગાવો. માતા-પિતાનો અવાજ, ગંધ અને ચહેરા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
37 અઠવાડિયા: તમારા બાળકનું વજન વધતું હોવું જોઈએ અને તેના ગાલ વધુ ભરેલાં હોવાં જોઈએ. તમારા બાળક સાથે બને તેટલો સમય વિતાવો. રાત્રિરોકાણ માટે આ યોગ્ય સમય છે. ટીમને રિસુસિટેશન ટ્રેઈનિંગ વિશે પૂછો.

37 અઠવાડિયા પછી

જો તમારું બાળક સ્વસ્થ છે, તો તમારી અને તમારા બાળકની છેલ્લાં 35 અઠવાડિયાની પ્રવૃત્તિને આગળ વધારવાનો સમય આવી ગયો છે. તમારા બાળકનું વજન સારી રીતે વધતું હોવું જોઈએ, ખુલ્લા પલંગમાં તેનું તાપમાન જળવાઈ રહેવું જોઈએ અને તેણે માતાનું અથવા બોટલનું દૂધ પીવું જોઈએ.
  • તમારા બાળક સાથે નાની વૉક લો અને બાઉન્સી ચેરમાં તમારા બાળક સાથે થોડો સમય પસાર કરો.
  • વધુ ઇન્ટરેક્ટિવ અને દેખાવમાં પ્રરણાદાયક રમકડાંનો ઉપયોગ કરો.
  • તમારા બાળકના આખા દિવસની યોજના બનાવવા વિશે નિયોનેટલ ટીમ સાથે વાત કરો જેમ કે દિવસ/રાત્રિ/નહાવાનો સમય/રમતનો સમય.
  • તમારું ઘર બાળકને આવકારવા માટે તૈયાર છે તેની ખાતરી કરો.
  • ખાતરી કરો કે બાળકની રેડ બુક (પર્સનલ ચાઈલ્ડ હેલ્થ રેકોર્ડ બુક) હોસ્પિટલથી રજા પહેલાં પૂર્ણ થઈ છે.

Handling your newborn baby

તમારા નવજાત શિશુને સંભાળવું

Close up of baby wrapped securely in a blanket being held in the mother's arms બાળકોને સુરક્ષિત રીતે અને નરમાશથી ઉપાડવામાં આવે છે. તેમને તેમના માથા અને ગરદનને કાળજીપૂર્વક ટેકો આપવાની જરૂર છે કારણ કે તેમની ગરદનના સ્નાયુઓ તેમના માથાને પકડી રાખવા માટે પૂરતા મજબૂત નથી, તેમ છતાં બાળકોને સ્પર્શ સુખદાયક લાગે છે; અસ્વસ્થ બાળકને માતા-પિતાના હાથોમાં હળવા આલિંગન અથવા લયબદ્ધ રોકિંગ દ્વારા દિલાસો મળી શકે છે. તમારા બાળકને ધાબળામાં સુરક્ષિત રીતે વીંટાળવામાં તે ઘણી વખત મદદ કરી શકે છે, જો કે તમારા બાળકને વધુ પડતું ગરમ ન થવા દેવુ તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ઘણી વાર બાળકોને આકસ્મિક રીતે છોડી દેવામાં આવે છે, ખાસ કરીને જ્યારે માતાપિતા બાળકને પકડીને સૂઈ જાય છે; અથવા બાળકને પકડતી વખતે તેઓ લપસી જાય છે, સફર કરે છે અથવા પડી જાય છે. તમારા બાળકને ઇજા થતી રોકવા માટે તમે અહીં કેટલીક બાબતો કરી શકો છો:
  • જ્યારે સ્થાયી થઈ જાય ત્યારે તમારા બાળકને તેના પલંગ પર સુવડાવો
  • ફ્લોર પર બદલાતી સાદડી પર તમારા બાળકની નેપી બદલો
  • તમારા બાળકને બેડ, સોફા અથવા બદલાતા ટેબલ પર એક સેકન્ડ માટે પણ એકલા ન છોડો, કારણ કે તે ફરી શકે છે.
  • ટેબલ અથવા રસોડાના વર્કટોપને બદલે હંમેશા પારણું અથવા બેબી કારની સીટોને ફ્લોર પર ઉછાળતા રહો, કારણ કે તમારા બાળકની સળવળાટ તેને ધાર પરથી સરકી શકે છે.
  • તમારા બાળકને સીડી ઉપર અને નીચે લઈ જતી વખતે હેન્ડ્રેલને પકડી રાખો, જો તમે ચાલી રહ્યા છો. તો ખાતરી કરો કે સીડી રમકડાં અને અન્ય પડવાના જોખમોથી મુક્ત છે.
  • તમારા બાળકને લઈ જતી વખતે તમે તમારા પગ ક્યાં મુકો છો તે જુઓ. રમકડા જેવી વસ્તુ પર ચાલવું સરળ છે.

Getting to know your baby after birth

જન્મ પછી તમારા બાળકને જાણવું

Mother holding baby bends from the waist to kiss the baby's head કોઈ પણ સંબંધની જેમ, તમારા નવા બાળકને જાણવામાં સમય લાગે છે. પ્રેમાળ લાગણીઓ વિકસાવવામાં સમય લાગી શકે છે. અયોગ્યતાની લાગણી સામાન્ય અને સંપૂર્ણપણે સામાન્ય છે.
Best beginnings – Fathers

Eye care

આંખોની દેખભાળ

Close up of baby's head supported by mother's hand while the eyelid of one of the baby's closed eyes is wiped with a tissue જ્યાં સુધી તમારા બાળકને ચેપ ન લાગે ત્યાં સુધી તમારા બાળકની આંખોની કોઈ ખાસ સફાઈની આવશ્યકતા નથી. જો કે, આંખની ચીકણી, લાલાશ અથવા સ્રાવના કોઈ પણ નિશાની માટે જુઓ. આ કોઈ દેખીતા કારણ વગર થઈ શકે છે પરંતુ એક અથવા બંને આંખોમાં પીળા સ્રાવ તરીકે દેખાઈ શકે છે. જો આવું થાય, તો કૃપા કરીને તમારી દાયણ અથવા આરોગ્ય તપાસનીશને જાણ કરો, જે આંખ(ઓ)માંથી સ્વૉબ(સફાઈ કરવાનું કે લૂછવાનું પોતું કે કૂચો) કરી શકે છે અને/અથવા તમારા ડૉક્ટરને સારવાર સૂચવવા માટેની વ્યવસ્થા છે.

Dressing your baby

તમારા બાળકને કપડાં પહેરાવવા

Close up of mother's hands dressing baby નીચેની ટીપ્સ તમને તમારા બાળકના તાપમાનને સામાન્ય મર્યાદામાં કેવી રીતે રાખવા તેની યોજના બનાવવામાં મદદ કરશે:

ઓરડાનું તાપમાન

ઓરડાના તાપમાને 16-20 ડિગ્રી સેલ્સિયસ વચ્ચે રાખવાનો પ્રયત્ન કરો.

કપડાં અને પથારીની યોગ્ય માત્રા નક્કી કરવી

ઘરની અંદર:

દિવસનો સમય – તમારા બાળકને તેટલા જ કપડાં પહેરવવા જોઈએ જેટલા તમે પહેરો છો અને સાથે એક વધારાની પડ રાત્રિનો સમય – તમારા બાળકને પથારીમાં બનિયાન અને બેબીગ્રો પહેરવા જોઈએ અને માતા-પિતા જેટલા જ પથારીના સ્તરોથી ઢંકાયેલા હોવા જોઈએ. જો તમારું બાળક બેચેન અને અસ્વસ્થ લાગે છે અને ત્વચા ફ્લશ અને ગરમ લાગે છે, તો કપડાંનો ટુકડો અથવા ધાબળો હટાવો. બાળકો માટે હાથ અને પગ ઠંડા હોવા સામાન્ય છે. તેઓને તેમની છાતી પર ગરમ લાગવું જોઈએ (તમારી જેમ જ) પરંતુ જો તેમના હાથ અથવા પગ ઠંડા લાગે અને વાદળી અને ડાઘવાળા દેખાય, તો મિટન્સ, મોજા/બૂટી, ટોપી અને કાર્ડિગન અથવા ધાબળો ઉમેરો. બાળકોને અંદર ટોપી પહેરવાની જરૂર નથી. તે તેમને ઓવરહિટીંગ તરફ દોરી શકે છે.

ઘરની બહાર:

બાળકોએ દરેક મૌસમની સ્થિતિથી બચવા માટે ઉનાળા અને શિયાળામાં બહાર ટોપી પહેરવી જોઈએ. છ મહિનાથી ઓછી ઉંમરના બાળકોને સીધા સૂર્યપ્રકાશથી દૂર રાખવા જોઈએ, ખાસ કરીને મધ્યાહનની આસપાસ. દિવસના સમયે, બાળકની વિશિષ્ટ સન ક્રીમનો ઉપયોગ કરીને, બાળકની ત્વચાના ખુલ્લા ભાગોને સન ક્રીમથી ઢાંકી દો. આખા દિવસ દરમિયાન તેને નિયમિતપણે ફરીથી લાગુ કરવાનું ભૂલશો નહીં. ગરમ કારમાં અથવા સાર્વજનિક વાહનવ્યવહાર પર, જે બાળકો વધારે કપડાં પહેરે છે તેઓ સરળતાથી ખૂબ ગરમ થઈ શકે છે. કપડાંના સ્તર/ઓ અથવા કોઈપણ આવરણવાળા ધાબળાને દૂર કરવાનું યાદ રાખો.

ઘરે હોય ત્યારે

જ્યારે તમે ઘરે આવો ત્યારે બાળકના આઉટડોર કપડાં અને ટોપી ઉતારવાનું ભૂલશો નહીં. પલંગ, બગડેલ અથવા કારની સીટને રેડિયેટર, હીટર અથવા ફાયરની બાજુમાં, સીધા સૂર્યપ્રકાશમાં અથવા ખુલ્લી બારી પાસે ન રાખો.

Caring for twins

જોડિયા બાળકોની દેખભાળ

Twin babies lie next to each other under a baby blanket તમારા જોડિયા (અથવા વધુ બાળકો)ની દેખભાળ કરવા માટે કેટલાક અનન્ય પડકારો છે. ટ્વિન્સ ટ્રસ્ટ અને MBF (મલ્ટિપલ બર્થ ફાઉન્ડેશન) બંને માતા-પિતા માટે સલાહ અને સમર્થન આપે છે.

Caring for the umbilical cord

ગર્ભનાળની દેખભાળ

Close up of baby's tummy button with a plastic clip on the remaining stub of the umbilical cord તમારા બાળકના જન્મ પછી, તેમની ગર્ભનાળને પ્લાસ્ટિકની ક્લિપ વડે સુરક્ષિત કરવામાં આવશે. ત્યારપછી દોરીને સુકાઈ જવા અને પડવા માટે ત્રણથી દસ દિવસનો સમય લાગશે. કોર્ડ (દોરી) સુકાઈ જવાથી તે સહેજ ચીકણી અને દુર્ગંધયુક્ત હોય તે સામાન્ય છે. જો જરૂરી હોય તો વિસ્તારને સાદા પાણીથી સાફ કરી શકાય છે અને સ્વચ્છ નરમ કપડા અથવા મલમલથી કાળજીપૂર્વક સૂકવી શકાય છે. જો તમને તમારા બાળકના પેટમાંથી કોઈ રક્તસ્રાવ અથવા લાલાશ દેખાય, તો તમારી મિડવાઈફ, આરોગ્ય મુલાકાતી અથવા GPને જણાવો.

Caring for your baby

તમારા બાળકની દેખભાળ કરવી

Mother craddles her baby to her chest

Bumps and bruises

સોજો અને લિસોટો

Close up of baby's face with vertical red mark from forehead to chin from use of forceps during birth નવજાત શિશુઓને સામાન્ય રીતે તેમના માથા પર થોડો સોજો (કેપુટ) અને/અથવા લિસોટો હોય છે. આ તેમના જન્મ દરમિયાન દબાવાવું અને દબાણનું પરિણામ હોઈ શકે છે અને ઘણીવાર આ ટૂંક સમયમાં ગાયબ થઈ જાય છે. આસિસ્ટેડ વેન્ટાઉસ અથવા ફોર્સેપ્સના જન્મ સાથે બમ્પ્સ અને ઉઝરડા થવાની શક્યતા વધુ હોય છે અને તે માથાની એક અથવા બંને બાજુએ થઈ શકે છે. કેટલીકવાર, આ અઠવાડિયા સુધી ટકી શકે છે પરંતુ કોઈ પણ સારવારની જરૂર વગર કુદરતી રીતે ઉકેલાઈ જશે.